Gewürztraminer – czy to jeszcze Savagnin Blanc?
Uważa się, że Gewürztraminer to bardziej aromatyczna mutacja odmiany Savagnin Blanc (nie mylić z Sauvignon Blanc!). Samo pochodzenie winorośli jest owiane tajemnicą, istnieje na ten temat wiele mniej, bądź bardziej rozsądnych hipotez. Pierwsza wzmianka pojawia się u niemieckiego botanika Johanna Metzgera: Rother Traminer. Rother Riessling nieopodal Oppenheimu, Traminer kleiner, Gewürztraminer w Rheingau, ale rzadki poza tym obszarem i znany jedynie w kilku miejscach. Ta wskazówka sugeruje, że mutacja była obecna w owej okolicy, co poparte zostało francuską notatką z 1886 roku: Gewürztraminer, czerwony (…) z Palatynatu.
Roślina jest bardzo zbliżona do szczepu Savagnin Rose. Wczesne pączkowanie i dojrzewanie, przez co grona narażone są na wiosenne przymrozki. Czerstwość, niska produktywność i wrażliwość na zjawisko coulure to cechy winorośli. Lubi gleby gliniano-wapienne, ale podatna na chlorozę, wysuszanie łodyg i choroby wirusowe. Gruba skórka zapewnia odporność na choroby grzybowe.
Gewürztraminer to najszerzej sadzony wariant odmiany Savagnin Blanc. We Francji znajdziemy ponad 3000 hektarów upraw, zdecydowana większość w Alzacji (2 928 ha). W ostatnich 50 latach obszar areału powiększył się dwukrotnie. Znikome ilości znajdują się w apelacji Moselle. Wina o intensywnym zapachu, często o aromacie płatka róży i liczi, a także innych egzotycznych owoców – w wersji wytrawnej, półwytrawnej, a nawet kiedy grona zostały zebrane późno, w celu nadania klasyfikacji Vendange Tardive (słodki Gewürztraminer) lub jeszcze później, kiedy jagody zostały dotknięte szlachetną pleśnią botrytis i przerobione na bardzo słodki Sélection de Grains Nobles.
Na Węgrzech szczep znany jest pod nazwą Tramini, w 2008 roku porastał 720 hektarów. Uprawia się go w większości tamtejszych regionów winiarskich (z wyjątkiem Tokaju), najwięcej w apelacjach Mátra, Kunság i Mór. Winorośl dobrze sobie radzi na glebach glinianych i lessowych, ale odznacza się wyższą kwasowością na glebie wulkanicznej, w apelacjach Somló i na północno-zachodnim brzegu jeziora Balaton.
We Włoszech znajdują się nasadzenia w ilości 560 ha, prawie wyłącznie w Alto Adige. Hiszpania posiada 247 ha (stan na 2009 rok), natomiast Niemcy około 830 ha. Jeżeli mowa o Europie Wschodniej, to pokaźne obszary upraw można zauważyć w Mołdawii, ponad 2 700 hektarów, na Ukrainie ponad 960.
Szczep jest obecny jeszcze w wielu innych krajach, na przykład w Luksemburgu (19 ha), w Czechach (600 ha), Słowacji (363 ha), Rumunii (218 ha) i Słowenii (12 ha).
Nie tylko Europa, ale też obie Ameryki postanowiły spróbować swoich sił z Gewürztraminerem. W Kalifornii rośnie 1 735 hektarów, mniejsze ilości w stanie Oregon, Waszyngton, Nowy Jork, Michigan i Wirginia. Obecność również w Kanadzie, a dokładniej w Ontario i Brytyjskiej Kolumbii. W Chile znajdziemy 182 hektary (2008 rok), w Brazylii niecałe 50, a w Argentynie 20 hektarów. Również Australia, Nowa Zelandia i RPA znajdują się w tym zacnym gronie (kolejno 840 ha, 316 ha i 122 ha – dane na 2008 rok). W Japonii i Izraelu pojedyncze uprawy.
Wino o głębokiej, ciemnozłotawej barwie, czasem z miedzianym odcieniem. Zdecydowanie wyższy poziom alkoholu niż w przypadku pozostałych białych win, 14% nie bywa rzadką niespodzianką, kwasowość dosyć niska. W smaku pełne, z mocnymi aromatami liczi, płatków róży, moreli, cynamonu, czarnego pieprzu i imbiru. Przy cieplejszym klimacie, bądź gorszym roczniku, powstaje wino albo przedwczesne, neutralne albo bardzo oleiste, wiotkie, o gorzkim smaku. Odpowiednio starzone i intensywne, stworzone z niskich, albo późno zebranych plonów, może ukazać aromat tłuszczu z boczku. Aromat Gewürztraminera często bywa określany jako pikantny, ze względu na samą nazwę szczepu – Gewürz oznacza po niemiecku pikantny.
Food pairing
Wino jest oleiste, pozostaje w ustach przez dłuższą chwilę, co utrudnia łączenie z jedzeniem – co za tym idzie, Tramini nie działa oczyszczająco na podniebienie. Jego siła tkwi w kontrastujących lub uzupełniających się smakach.
Gewürztraminer idealnie skomponuje się z potrawami z drobiu – indyk, kaczka lub foie gras to bardzo dobry wybór! Dania jajeczne, jak omlety, też zrobią robotę. Niemiecka kuchnia sprawia wrażenie uszytej dokładnie na miarę szczepu – sznycel wiedeński, kiełbaski i kotlety schabowe odnajdą się jak ulał.
Ze względu na pikantny charakter można pokusić się o połączenie z ostrą kuchnią tajską, czy też meksykańską, ale nie ma tu reguły zmuszającej do wyboru ostrego dania. Równie dobrze może to być łagodny pad thai i dania zawierające mleko kokosowe.
Gewürztraminer jest też wspaniałym połączeniem z wegetariańskimi potrawami typu stir fry w sosie sojowym i imbirowym lub z niezbyt ostrym curry.
Wino jest oleiste, pozostaje w ustach przez dłuższą chwilę, co utrudnia łączenie z jedzeniem – co za tym idzie, Tramini nie działa oczyszczająco na podniebienie. Jego siła tkwi w kontrastujących lub uzupełniających się smakach.