Unikalna tradycja winiarska Gruzji przyciąga uwagę enologów i miłośników wina z różnych zakątków świata. Szczególnie wyróżniającym się i odwiedzanym przez nich regionem od lat pozostaje Kachetia – słynąca z owocowych win o niekończącej się głębi smaku. Jak się go uzyskuje? Nietypowe gliniane amfory zbliżone wyglądem do antycznych waz stwarzają przestrzeń do powstawania mistycznego smaku wina – rodem z innej planety. Tajemnica złożoności nut smakowych i aromatycznych, którą jest w stanie zagwarantować starożytna technologia wytwarzania wina, jest absolutnie wyjątkowa w skali całego świata. Co o niej wiemy?
Kwewri (qvevri, kvevri) – naczynia Bogów?
Wielkie gliniane naczynia o eliptycznym kształce od tysiącleci służą Kachetyjczykom do wytwarzania wina. Każde kwewri jest ręcznie formowane z gliny, co jest procesem wymagającym nie tylko wprawy, ale i ogromnej cierpliwości. Wypalanie w specjalnych piecach tunelowych jest kluczowe dla zapewnienia trwałości amfor i ich odporności na zmienne warunki podziemne. Po wypaleniu kwewri zakopywane są w ziemi, co pozwala na naturalną regulację temperatury wina podczas jego fermentacji i dojrzewania. Ta metoda produkcji uznawana jest za jedną z najstarszych na świecie.
Kachetyjskie wina czerwone
Metoda produkcji wina z wykorzystaniem kwewri podkreśla szacunek dla winorośli obradzających w winogrona, co obrazuje się ekonomią wykorzystania wszystkich części owoców do produkcji alkoholu. Fermentacja wina następuje wraz z maceracją skórek, pestek i szypułek winogron pozwala na wydobycie głębokich, złożonych aromatów i tanin. Dzięki temu, że wino dojrzewa w tak niecodziennych warunkach – charakteryzuje się wyjątkowym profilem smakowym, co znacznie odróżnia je od win produkowanych metodami nowoczesnymi. Ciekawostką jest również fakt, iż kwewri wykorzystuje się do produkcji innych rodzajów alkoholu. Przykładowo na dnie amfory po wyjęciu wina pozostaje sfermentowany moszcz, który wykorzystuje się do wytwarzania gruzińskiej wódki – czaczy.
Unikatowy sposób produkcji wina
Kachetia to bezdyskusyjnie region uznawany za kolebkę gruzińskiego winiarstwa. Regionalne wina stanowią znaczącą część całokształtu krajowej produkcji wina – produkowanego z rozmaitych odmian winorośli. Choć Kachetejczycy przede wszystkim pijają czerwone wino saperavi to trudno w Gruzji o niedobre wino. Białe wina nie ustępują w smaku czerwonym i na odwrót, a rodowity gruzin z prowincji z pewnością zna się na produkcji wina i kulturze jego picia już od najmłodszych lat. Tradycja ta jest tak silnie w niej zakorzeniona, że już niemowlętom zwilża się usta winem, aby od najmłodszych lat wprowadzać je w świat winiarski. Praktycznie wszyscy mieszkańcy tego obszaru kraju mają prywatne uprawy winorośli, gdzie produkują domowej roboty dobre wino. Gruzińskie wina są bardzo uznane w świecie winiarskim, stąd receptura ich win znalazła się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Okiem enologa
Wina gruzińskie – zarówno te produkowane metodą tradycyjną w kwewri, jak i te wytwarzane metodami nowoczesnymi stanowią grupę bardzo cenionych alkoholi. Gruzja słynie z ponad 520 unikalnych szczepów winogron, co świadczy o bogactwie i różnorodności gruzińskiego winiarstwa. Wśród najbardziej znanych win gruzińskich znajdują się Rkatsiteli, Saperavi, Mtsvane, a także półsłodkie Kindzmarauli i Khvanchkara. Wino jest w Gruzji nie tylko elementem kultury i tradycji, ale również uznanym lekarstwem dla ciała i duszy. Jest nierozerwalnie sprzężone z codziennym życiem oraz odgrywa olbrzymią rolę obrzędową i społeczną. Reasumując- to, co wyróżnia gruzińskie wina, to nie tylko unikalne metody produkcji, ale również głębokie przekonanie o ich wyjątkowości i zdolności do łączenia ludzi.
